عزل قیم

عزل قیم

هرگاه دادستان بر یکی از موجبات عزل قیم مطلع شد از دادگاه تقاضای عزل قیم را می‌کند و دادگاه پس از رسیدگی و اثبات امر، او را عزل می‌کند. بنابراین دادگاه بدون دلیل و بدون اثبات امر نمی تواند قیم را عزل کند زیرا سمت قیومیت به وسیله حکم دادگاه به قیم داده شده و زوال آن هم نیاز به حکم دادگاه و صراحت قانونی دارد.

مطابق قانون، هرگاه قیم به اموال مولی علیه یا جنایت نسبت به شخص او مورد تعقیب مدعی العموم واقع شود، محکم به تقاضای مدعی العموم قیم دیگری برای اداره اموال مولی علیه معین خواهد کرد. همچنین در صورتی که قیم به علتی غیر از جرایم قبل محکوم به حبس شود و به این جهت نتواند امور مالی مولی علیه را اداره کند از سمت قیومیت معزول می‌شود که در اینجا عامل عزل صرف زندانی بودن است و جرم ارتکابی مورد نظر قانونگذار نیست.
مضافاً هرگاه قیم توانایی یا لیاقت در اداره اموال مولی علیه را نداشته باشد و یا در اثر پیری، بیماری، اعتیاد به مواد مخدر یا مصرف مشروبات الکلی این توانایی و لیاقت را در دوران قیومیت از دست داده باشد و یا اینکه بازداشت قانونی تعیین قیم جدید موجب ضرر و زیان مالی و جسمی محجور شود، دادستان تقاضای عزل او را از دادگاه کرده و دادگاه طبق مقررات قانونی موارد را رسیدگی و در صورت احراز امر، قیم را عزل می کند.

موارد عزل قیم

مطابق ماده ۱۲۴۸ قانون مدنی که به بیان موارد عزل قیم پرداخته، می توان چنین اشاره نمود:
– در صورتی که معلوم شود قیم فاقد صفت امانت بوده و یا این صفت را از دست بدهد.
– اگر قیم مرتکب جنایت و یا مرتکب یکی از امور زیر شده و به موجب حکم قطعی محکوم شود:
سرقت، خیانت در امانت، کلاهبرداری، اختلاس، هتک ناموس، منافیات عفت، جنحه نسبت به اطفال، ورشکستگی به تقصیر یا تقلب.
– اگر قیم به علتی به غیر از علل فوق محکوم به حبس شود و بدین جهت نتواند امور مالی مولی علیه را اداره کند.
– اگر قیم ورشکسته اعلان شود.
– اگر عدم لیاقت یا توانایی قیم در اداره اموال مولی علیه معلوم شود.
– هرگاه معلوم شود که قیم مالی که متعلق به شخص محجور بوده است را عمدا جزء دارایی او قید نکرده است و یا باعث شده آن مال قید نشود که در این صورت مسئول هرگونه ضرر و خسارتی خواهد بود که از این لحاظ ممکن است به مولی علیه وارد شود.
– در صورت وجود موجبات موجه ، دادستان می تواند از دادگاه مدنی خاص تقاضا کند که از قیم تضمیناتی راجع به اداره اموال مولی علیه بخواهد. هرگاه قیم برای تعیین نوع تضمین در دادگاه حاضر نشد ، از قیمومت عزل می شود.
– قیم باید سالی یک بار حساب تصدی خود را به مدعی العموم یا نماینده او بدهد. هرگاه ظرف یک ماه از تاریخ مطالبه مدعی العموم حساب را ندهد، به تقاضای مدعی العموم معزول می شود.
نکته مهمی که در مورد عزل قیم وجود دارد این است که حکم عزل قیم یک حکم تأسیسی است و ناظر بر آینده می باشد. یعنی تاثیر حکم عزل قیم مربوط به اعمالی است که قیم از این به بعد می خواهد انجام بدهد. بنابراین پس از اینکه حکم عزل قیم صادر شد، دیگر اعمالی که انجام می دهد صحیح نیستند؛ اما اعمالی که قبل از حکم عزل انجام داده است صحیح و نافذ است.

چنانچه در زمینه دعوی عزل قیم و احکام حقوقی مربوط به آن سؤالاتی برای شما پیش آمده است یا در تنظیم و اجرای مفاد دادخواست و لایحه عزل قیم نیاز به راهنمایی دارید، مشاورین و وکلای مجرب ما در گروه وکلای آسیا پاسخگوی سوالات شما خواهند بود.